‘Het leven in de georganiseerde misdaad is als een verslaving’

Hoe ben je naar eigen zeggen in de criminele drugsnetwerken terechtgekomen? Hoe heb je ermee kunnen stoppen? Wie of wat heeft je geholpen om de drugscriminaliteit daadwerkelijk achter je te laten? Deze en andere vragen legden Bureau Bervoets en collega’s voor aan ruim twintig jongeren die uit de georganiseerde criminaliteit zijn gestapt. De resultaten zijn nu te lezen in het boek Knel! Coauteur Kyra van den Akker
vertelt erover in Secondant. “We wilden een goed en objectief beeld schetsen dat professionals helpt en inspireert met een wetenschappelijke basis. Volgens mij is dat gelukt.”

Ontworsteld

Voor het onderzoek spraken de auteurs met 23 jongeren, waaronder vier jonge vrouwen, die vertelden dat ze zich uit de georganiseerde criminaliteit hebben ontworsteld. Een groot deel van hen heeft in detentie gezeten. De jongste was 14 jaar en had al anderhalf jaar vastgezeten. Allen werkten mee aan dit onderzoek, omdat ze andere jongeren willen behoeden voor de fouten die zij hebben gemaakt. 

Nuanceverschillen

Van den Akker dook in de literatuur over jongeren die zijn betrokken in de georganiseerde drugsmisdaad en in gesprek met deze jongeren vielen haar nuanceverschillen op met wat ze had gelezen. Bijvoorbeeld over ronselen, ingroeien in de criminaliteit en vroegsignaleren. “Spijbelen wordt gezien als een van de vroegste signalen”, zegt ze. “Maar in de gesprekken gaven verschillende jongens aan dat toen ze spijbelden, het eigenlijk al te laat was om op een redelijk eenvoudige manier tot inkeer te komen.” 

Niet simpel

De gesprekken met de doelgroep deden wel wat met Van den Akker. “Zelf ben ik 28 en als ik sprak met een 21-jarige, dan dacht ik ‘jee, wat is er veel met jou gebeurd, hoe verwerk je dat allemaal?’ Een jongen vertelde dat hij tonnen investeerde in drugstransporten. Nadat hij uit de handel was gestapt, stonden er nog maandenlang jongens uit het criminele circuit bij zijn huis te posten om hem eraan te herinneren dat hij niet moest gaan snitchen. Deze jongen had vrij gemakkelijk bedacht dat hij wilde stoppen, maar de uitvoering was toch niet zo simpel.”

Inspiratie

De bedoeling van het onderzoek, dat Bureau Bervoets en collega’s in opdracht van RIEC Brabant-Zeeland schreven, is om professionals te inspireren die met deze doelgroep werken. Want wat kunnen we als professionals voor de jongeren betekenen en waar moeten we rekening mee houden wanneer een jongere aangeeft met criminaliteit te willen stoppen?

Lees het hele artikel in Secondant