Criminele investeringen op vakantieparken onderzocht

Fout vastgoed op vakantieparken is niet zichtbaar met het blote oog. Om criminele investeringen op vakantieparken toch te herkennen, heeft Bureau Beke onderzocht welke indicatoren op criminele investeringen op vakantieparken kunnen wijzen. Uit het onderzoek ‘Fout Vastgoed’ blijkt dat snelle doorverkopen, opvallende waardeveranderingen en hypotheken met een natuurlijk persoon kunnen helpen fout vastgoed op vakantieparken aan te wijzen.

Criminelen kunnen geld witwassen via de aankoop van een compleet vakantiepark of één of meerdere recreatiewoningen. Uit onderzoek dat RIEC Oost-Nederland in 2021 deed bleek dat criminele investeringen in vakantieparken vaker voorkomen dan gedacht. Uit het onderzoek kwam naar voren dat negen risico-indicatoren een rol speelden. Onbekend was echter welke rol.

Drie licht voorspellende indicatoren

Bureau Beke is in samenwerking met RIEC Oost-Nederland, het programma Vitale Vakantieparken Veluwe en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) daarom nagegaan welke van deze negen indicatoren op fout vastgoed kunnen duiden. Ook is Bureau Beke nagegaan in welke mate vitale en niet-vitale vakantieparken gevoelig zijn voor criminele investeringen. Uit het onderzoek ‘Fout Vastgoed’ blijkt dat er drie indicatoren zijn die kunnen wijzen op criminele investeringen:

• huisjes die in korte tijd meerdere keren van eigenaar wisselen;
• huisjes die flink stijgen of dalen in waarde;
• hypotheek die niet bij een bank wordt afgesloten, maar bij een natuurlijk persoon

Ook vitale parken kwetsbaar voor criminele investeringen

Wat verder opvalt is dat ook een vitaal park dat er goed uitziet, veel recreatiemogelijkheden heeft en lovende recensies krijgt van bezoekers, kwetsbaar lijkt te zijn voor criminele investeringen. Dit is niet vreemd, want foute vastgoedinvesteringen zijn niet altijd met het blote oog waar te nemen, zo blijkt uit de mystery guest-activiteiten. Dit schrikt vakantiegangers dus ook niet af. Enkele signalen die een bezoeker wel zou kunnen zien zijn: permanente bewoning van accommodaties, verloedering of uitponding.

Aanbevelingen voor gemeenten

Ondanks dat het lastig is te voorkomen dat criminelen geld witwassen via de aankoop van een compleet park of één of meerdere recreatiewoningen, is het van belang dat gemeenten alert zijn op de kans dat criminelen parken misbruiken. Uit het onderzoek komen verschillende aanbevelingen voor gemeenten naar voren:

• Deel signalen of vermoedens van criminele investeringen in het lokale ondermijningsoverleg. De RIEC-partners kunnen zo gezamenlijk beoordelen of de signalen of vermoedens zich lenen voor een integrale casusaanpak.
• Overweeg de (her)invoering van een exploitatievergunning, waardoor een Bibob-onderzoek naar de eigenaren van het park mogelijk wordt.
• Investeer in de zichtbaarheid op parken in de vorm van (sociale) controle en handhaving.
• Gebruik het eigen instrumentarium (bouwvergunningen, bestemmingsplannen) doordacht om ontwikkelingsmogelijkheden van parken of vernieuwing van bestaande parken te beïnvloeden.