Hoe alert zijn ze echt? Online oplichting en jongeren

Een nieuw onderzoek van bureau Stemmingmakers – dat onderdeel is van Scholieren.com – onthult verrassende inzichten in de online ervaringen van middelbare scholieren. Wat blijkt? Hoewel jongeren zich zelfverzekerd voelen over hun online vaardigheden, zijn ze toch vaak het slachtoffer van online oplichting. Hoe goed beschermen ze zichzelf echt online?

Belangrijkste bevindingen

Uit het onderzoek blijkt dat 36% van de ondervraagde scholieren aangeeft ooit te zijn opgelicht. Dit is een zeer lichte stijging ten opzichte van 2017, toen 35% van de scholieren aangaf slachtoffer te zijn geweest van online oplichting. Opvallend is dat jongens vaker aangeven te zijn opgelicht dan meisjes, terwijl meisjes vaker twijfelen of hun ervaring daadwerkelijk als oplichting kan worden aangemerkt.

Wanneer er wordt gevraagd naar de specifieke vormen van oplichting, blijkt dat aankoopfraude via webshops en tweedehands marktplaatsen naar eigen zeggen het meest voorkomt. Jongeren bestelden vaak iets online dat vervolgens niet werd geleverd. Daarnaast noemen veel jongeren het hacken van hun e-mail of socialmedia-accounts als een vorm van oplichting die voorkomt.

Houding ten opzichte van online oplichting

Nieuw in dit onderzoek is de aandacht voor de houding van jongeren ten opzichte van online oplichting. Bijna de helft van de scholieren vindt dat het slachtoffer worden van online oplichting niet hun eigen schuld is (46%) en nog eens 41% staat hier neutraal in. Toch zou een aanzienlijke groep van 41% zich schamen als ze slachtoffer worden. Voor anderen lijken scholieren milder te zijn, want zeggen dat slachtoffer worden van online oplichters ‘je eigen schuld is’ gaat de meesten toch te ver.

Beschermingsmaatregelen van jongeren

Op het gebied van preventie blijkt dat jongeren verschillende maatregelen nemen om zichzelf te beschermen tegen online oplichting. Zo geeft 77% aan altijd de reviews van een webshop te controleren, en deelt 74% nooit zomaar bankgegevens. Ook het vragen om hulp aan ouders is een veelgebruikte maatregel (53%). Minder genomen maatregelen zijn het instellen van tweestapsverificatie (47%) en het gebruik van verschillende wachtwoorden voor verschillende accounts (28%).

Opvallend is dat, hoewel scholieren zichzelf over het algemeen goed vinden in het herkennen van verdachte online situaties (bijna 60%), ze het instellen van verschillende wachtwoorden voor hun accounts te veel moeite vinden. Deze bevinding benadrukt het belang van gebruiksvriendelijke veiligheidsmaatregelen die jongeren kunnen helpen om zich beter te beschermen tegen online dreigingen.

Conclusie

Het onderzoek laat zien dat nog steeds veel jongeren te maken krijgen met online oplichting. Hoewel zij zichzelf goed in staat achten om online risico’s te herkennen, blijft de realiteit dat een aanzienlijk deel van hen toch slachtoffer wordt. De bevindingen spelen een belangrijke rol in het ontwikkelen van nieuwe preventiecampagnes om jongeren beter te wapenen tegen de risico’s van het digitale tijdperk. Het is duidelijk dat er nog werk aan de winkel is om jongeren weerbaarder te maken in de online wereld.

Aanleiding voor het onderzoek

Met de toenemende digitalisering van het leven van jongeren, is het van cruciaal belang om te begrijpen hoe jongeren omgaan met de risico’s die het internet met zich meebrengt. Onderzoeken naar jongeren richtten zich vaak op 16+, terwijl de doelgroep 12-15 jaar (bijna) niet wordt meegenomen. Het laatste uitgebreide onderzoek naar de ervaringen van jongeren met online oplichting dateerde uit 2017. Gezien de vele ontwikkelingen sindsdien, achtten het CCV en scholieren.com het noodzakelijk om een nieuw onderzoek uit te voeren. Dit geeft niet alleen inzicht in de huidige situatie, maar helpt ook bij het verfijnen van de preventiecampagnes die gezamenlijk worden gemaakt om jongeren te waarschuwen voor online gevaren.

Accepteer de statistieken, marketing cookies om deze content te bekijken.