Hoe kun je de veiligheid in een winkelgebied of op een bedrijventerrein verbeteren? Ondernemers kunnen het niet alleen. Gemeenten, politie en brandweer ook niet. Samenwerking op lokaal niveau tussen publieke en private partijen bleek het antwoord. Na een aantal pilots werd het CCV in 2006 gevraagd om de methodiek voor een structurele samenwerking verder uit te werken. Met als resultaat: het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Tot op de dag van vandaag is het KVO succesvol. We vragen CCV’er Martijn Wildeboer, die er vanaf het eerste moment bij betrokken was, naar zijn ervaringen.

Terug in de tijd met het Keurmerk Veilig Ondernemen

We gaan 24 jaar terug in de tijd. Toen was Martijn een van de eerste personen die kennismaakte met het KVO. “Ik werkte bij gemeente Enschede. Daar begonnen in het jaar 2000 zes pilotprojecten in winkelcentra waarvan ik er één begeleidde. We brachten ondernemers, gemeente, politie en brandweer bij elkaar, voerden gezamenlijk een veiligheidsanalyse uit om de problemen in het winkelgebied in kaart te brengen en maakten afspraken over maatregelen om de veiligheid te verbeteren.

De bedoeling was dat alle zes de projecten werden afgesloten met een certificering, vanuit de keurmerkgedachte.” Het liep alleen nét even anders. Want maar twee van de zes projecten ontvingen daadwerkelijk een certificaat. Toch was deze pilot een succes. Het was duidelijk dat de lokale samenwerking effectief was in de aanpak van criminaliteit in winkelgebieden.  

Hoofdbedrijfschap Detailhandel

“In 2004 werd ik door het Hoofdbedrijfschap Detailhandel benaderd om KVO-projecten op te zetten in Oost-Nederland. In die functie kwam ik ook in contact met het CCV. De afdeling Keurmerken ontwikkelde een certificatieschema voor het KVO en gaf vorm aan de handboeken met een stappenplan, zodat er sturing gegeven kon worden aan processen en de eisen duidelijk waren.

Met subsidie van het ministerie van Justitie en Veiligheid begeleidden we jaarlijks met een heel team van adviseurs zo’n vijftig winkelgebieden in heel Nederland naar het Keurmerk Veilig Ondernemen. Tot het Hoofdbedrijfschap Detailhandel in 2013 werd opgeheven. Toen is het hele team overgegaan naar het CCV.” 

Ook voor buitengebieden 

“Bij het CCV konden we onze horizon verbreden naar nieuwe gebieden, waar ook weer andere problematiek speelde. Wat speelt er bijvoorbeeld in het buitengebied? De meeste gemeenten konden die vraag niet beantwoorden. Ze hadden geen idee en dachten vaak dat van onder meer ondermijnende criminaliteit, zoals drugslabs en hennepkwekerijen, bij hen geen sprake was,” vertelt Wildeboer.

“Er was op een gegeven moment een oud-wijkagent in Doetinchem die agent werd in het buitengebied in Bronckhorst (Gelderland). Hij ving signalen op dat daar tóch wat speelde. We wilden toch al het concept van Privaat-Publieke Samenwerkingen (PPS) uitbreiden en dit was onze kans. We zetten in 2017 een PPS op in het buitengebied van Bronckhorst en met succes. Meer PPS’en in andere gemeenten volgden in rap tempo. We maakten niet alleen het buitengebied veiliger, maar maakten gemeenten ook bewust van wat er in het buitengebied speelde. Zo was er een burgemeester van een gemeente die in de top 3 stond van meest veilige gemeenten van Nederland, en toch werd er een enorm drugslab gevonden in ‘haar’ buitengebied. Haar ogen werden geopend.” 

Met de tijd mee 

In 2006 waren overvallen en winkeldiefstal nog de grootste problemen. In de loop van de jaren is dat meer en meer verschoven naar digitale criminaliteit en ondermijning. Ook het Keurmerk Veilig Ondernemen gaat mee met de tijd. Het is voortdurend doorontwikkeld om te blijven aansluiten op de veranderende behoeften. Per 1 maart 2024 is er weer een nieuw schema van kracht. Nu met drie aparte handboeken: één voor winkelgebieden, één voor bedrijventerreinen én één voor buitengebieden. Deze nieuwe handboeken bieden meer flexibiliteit en ruimte voor maatwerk, afgestemd op de specifieke behoeften en uitdagingen van een gebied. 

Martijn is nog steeds betrokken bij het KVO, nu als landelijk themaspecialist Gebiedsgerichte Vermogenscriminaliteit bij Platform Veilig Ondernemen (PVO) Nederland, een onderdeel van het CCV. In die functie ondersteunt hij de tien regionale PVO’s met kennis en expertise op het thema, waar het KVO nog steeds een belangrijk onderdeel van uitmaakt. “Ruim 70 PVO’ers zetten zich dagelijks in om de weerbaarheid van ondernemers tegen allerlei vormen van criminaliteit te vergroten. We organiseren in het hele land voorlichtingsbijeenkomsten en trainingen en voeren veiligheidsscans uit. Ook verzorgen we nog steeds de procesbegeleiding bij Privaat-Publieke Samenwerkingen in winkelgebieden, bedrijventerreinen, buitengebieden, maar ook horecagebieden en havens. Het motto van PVO is niet voor niets: Veilig ondernemen. Daar maken we ons sterk voor.”