Safe’R Spot: een veilige haven voor uitgaanspubliek in Rotterdam

Eind vorig jaar besloot de gemeente Rotterdam de pilot met de Safe’R Spot voor twee jaar te verlengen. Het CCV vroeg Coen Borsboom, beleidsadviseur Horeca en Mohamed Ben Addi, hoofd OOV van de gemeente Rotterdam, naar het hoe en wat van de Safe’R Spot in Rotterdam. Borsboom: ”Als iemand te veel heeft gedronken, krijgt diegene een glas water en wordt er gevraagd wie hem/haar kan ophalen.”

”Bij de Safe’R Spot kunnen mensen terecht die tijdens het uitgaan hulp of ondersteuning nodig hebben”, steekt Ben Addi enthousiast van wal. De Safe’R Spot is een plek in het uitgaansgebied waar mensen kunnen worden opgevangen. ”Er is een medewerker vanuit de zorg aanwezig, bijvoorbeeld verslavingszorg, een collega met een sociaal medische achtergrond en een beveiliger. De beveiliger heeft de rol van gastheer.” 

Twee busjes van Handhaving

”Het college heeft de ambitie om het uitgaan nog veiliger te maken. Zeker na corona, toen een nieuwe generatie jongeren startte met uitgaan, was daar behoefte aan. Deze groep jongeren wist nog niet goed hoe zich te gedragen tijdens het uitgaan”, vertelt Borsboom over de aanleiding. ”We zijn met een aantal collega’s en de stadsmarinier een verkenning gestart om een schets te maken van de omvang van het probleem. Ook hebben we gekeken naar wat andere gemeenten doen op dit vlak. Bijvoorbeeld naar initiatieven in Groningen en Nijmegen. We wilden echt iets inrichten voor het uitgaanspubliek.”

”Ons doel was vooral ook aansluiten op al bestaande initiatieven en gebruikmaken van middelen die we al hebben”, gaat Ben Addi verder. ”Zodoende zijn we tijdens de pilot begonnen met twee busjes van de collega’s van Handhaving. Zij gebruiken die busjes alleen overdag. Nu gebruiken wij ze in de avonduren als de Safe’R Spot. Gaandeweg hebben we die busjes wat huiselijker ingericht, met dekentjes en een koffiezetapparaat bijvoorbeeld. ’s Nachts gaan er ook andere stickers op de busjes, waardoor deze niet meer te herkennen zijn als busjes van de collega’s van de Handhaving.”

Om toe te zien op de praktische uitvoering van de Safe’R Spot werd Janette van der Meulen, projectleider bij de gemeente Rotterdam, aangesteld als projectmanager. Met haar Rotterdamse hands-on mentaliteit heeft zij tijdens de voorbereiding en in het pilotjaar gezorgd voor personele en praktische afspraken en daarmee voor het reilen en zeilen van de Safe’R Spot. ”Voor een succesvol verloop van een dergelijk initiatief is het hebben van zo’n toegewijde projectleider onmisbaar!”, merken beide heren op.

Praktijkvoorbeelden: Hoe Safe’R Spot uitgaanspubliek helpt

Ben Addi deelt twee anekdotes van bezoekers aan de Safe’R Spots. “Een jongedame en haar vriend kwamen naar de Safe’R Spot. De jongedame voelde zich niet veilig in een horecagelegenheid. Ze kwamen hun verhaal doen. De zorgmedewerkers van de Safe’R Spot zagen dat de vriend zich nogal bezitterig gedroeg naar zijn vriendin. Ze hadden twijfels over de veiligheid van het meisje in deze relatie. Daarom hebben ze de vriend aangesproken op zijn gedrag en ze hebben het meisje gevraagd: ‘Is er iets anders dat je met ons wilt delen?’ Daarbij hebben ze haar een visitekaartje meegegeven van een organisatie met Zorgcoaches. Het is een mooi voorbeeld van de betrokkenheid van de medewerkers van de Safe’R Spot.”

”Een ander voorbeeld is dat van een man van rond de veertig,” gaat Ben Addi verder. ”Toen hij bij de Safe’R Spot aankwam, was hij zo dronken dat hij niet zelf verder kon. In de bus kon hij even bijkomen. De medewerkers hebben zijn vrouw gebeld en gevraagd of zij haar man kon komen ophalen. Waarop de vrouw zei: ‘Dit klopt niet hoor, mijn man ligt beneden op de bank te slapen.’ Na wat aandringen is ze toch beneden gaan kijken en bleek dat haar man niet thuis was.” Borsboom vult aan: ”Als iemand te veel heeft gedronken, krijgt hij een glas water en wordt er gevraagd wie hem/haar kan ophalen. Safe’R Spot is geen hotel.”

Safe’R Spot praktisch

• De bus van Safe’R Spot is elke vrijdag- en zaterdagnacht van 23:00 tot ongeveer 06:00 uur te vinden op de hoek van de Lijnbaan en het Stadhuisplein.
• Rond 04.30 uur is de meeste aanloop.
• De meeste bezoekers zijn of onder invloed, hebben medische assistentie nodig of hebben ruzie.
• De meeste bezoekers zijn tussen de 18 en 25 jaar.
• Voor aanvang van een uitgaansnacht is er een briefing bij de politie, met partners zoals Toezicht en Handhaving en de Horecastewards, waar ook medewerkers van de Safe’R Spot aansluiten.
• Over twee jaar is er weer een evaluatie. Uiteraard kan, indien nodig, ook tussentijds worden bijgestuurd.
• De uitvoering is nu, na de pilotfase van een jaar, voor de komende twee jaar neergelegd bij Stichting De Veilige Nacht.

Tips voor andere gemeenten om de veiligheid van het uitgaanspubliek te vergroten

• Formuleer een helder doel. Een doel dat haalbaar en werkbaar is, ook gelet op de AVG.
• Neem alle betrokkenen mee in de gemeenschappelijke doelstelling.
• Zorg dat de bestuurders(s) aangehaakt blijven. Zo zorg je ook voor (meer) zichtbaarheid.
• Start met een pilot. Dat geeft ruimte om te kunnen experimenteren.
• Denk van tevoren na over een communicatieplan om bekendheid te genereren en uitgaanspubliek te informeren