Ga naar de inhoud

Nudging

Laatst gewijzigd op: 24-06-2024

Nudging is een vorm van gedragsbeïnvloeding die gewenst gedrag faciliteert. Deze vorm van gedragsbeïnvloeding speelt in op het automatische gedrag van mensen: mensen maken keuzes meestal onbewust, vanuit een bepaalde routine, norm of overtuiging. Nudging maakt gebruik van deze onbewuste processen die onze keuzes bepalen.

Foto van uitgaanspubliek in een discotheek. Ter illustratie van het CCV-dossier Keuzewijzer veilig uitgaan.

Het is een interventie die het uitgaanspubliek helpt om gewenst gedrag te vertonen. Denk bijvoorbeeld aan pijlen die stappers met ‘hoge nood’ wijzen naar een urinoir.

Een nudge zorgt voor een voorspelbare gedragsverandering, zonder andere keuzeopties te verbieden of onmogelijk te maken. Het uitgaanspubliek wordt tijdens een uitgaansnacht aan veel prikkels blootgesteld: drukte, harde muziek, alcohol, hormonen. Een nudge is in feite een extra prikkel. Deze prikkel moet wel voldoende opvallen te midden van het feestgedruis, wil hij effect hebben.

Voor effectieve nudging moet het gewenste gedrag zo concreet mogelijk worden beschreven. Dat vraagt om een grondige probleemanalyse waarin je antwoord geeft op de volgende vragen. Welk veilig of sociaal gedrag wil je concreet zien? Welke keuzes heeft de doelgroep hierin? Welke onbewuste processen beïnvloeden die keuzes?

Waarom werkt het?

  • Beïnvloedt onbewuste keuzeprocessen
  • Faciliteert gewenst gedrag

Voor welke problemen?

Hoe werkt het?

  • Beschrijf het ongewenste gedrag (wat, wie, waar, wanneer, hoe, etc.). Beschrijf de oorzaken van het ongewenste gedrag.
  • Beschrijf het gewenste gedrag.
  • Identificeer de onbewuste processen die betrokken zijn bij dit gewenste gedrag (sociale norm, standaardkeuze, etc.).
  • Identificeer de plaats en het moment waarop de keuze voor het (on)gewenste gedrag plaatsheeft.
  • Ontwerp de interventie (nudge) die het gewenste gedrag prikkelt op het juiste moment en de juiste plaats.

Meet het effect door te evalueren:

  • Het veiligheidsgevoel van het uitgaanspubliek voor en tijdens de inzet van de nudge.
  • Het aantal incidenten voor en tijdens de inzet van de nudge.
  • Het is belangrijk dat er tijdens de evaluatie niet wordt ingegaan op de nudge zelf. Met nudging wordt immers gebruik gemaakt van onbewuste processen die onze keuzes bepalen. Voor een betrouwbare evaluatie mag het uitgaanspubliek zich dus niet bewust zijn van de nudge.

De DSP-groep heeft de mogelijkheden voor de inzet van gedragsbeïnvloeding in het uitgaansleven op een rij gezet.

Meer weten over de inzet van gedragsbeïnvloeding? Bekijk het CCV-dossier Gedrag en Samenleving.