Toezicht op influencers nog onontgonnen terrein

Het is voor toezichthouders uitdagend om grip te krijgen op het snel veranderde veld van influencer marketing. Door de vertrouwensband die influencers hebben met het publiek, werkt deze manier van reclame maken heel erg goed. Helaas brengt dit ook de nodige risico’s met zich mee. Denk hierbij aan influencers die vertellen over een product om af te vallen dat niet werkt of zelfs schadelijk is voor de gezondheid.

Kennis-naar-praktijk sessie Handhaving en Gedrag

Dit kwam aan bod tijdens de eerste kennis-naar-praktijk sessie binnen het programma Handhaving en Gedrag op 17 oktober. In deze sessies gaan onderzoekers en toezichthouders met elkaar in gesprek over hoe onderzoeksresultaten in de praktijk kunnen worden toegepast. Tijdens deze eerste sessie vertelde promovenda en jurist Margje Camps van Universiteit Utrecht over het onderzoek naar influencers, dat zij samen met dr. Catalina Goanta heeft uitgevoerd. Ze ging in op de problemen en praktijken rondom influencers en hoe hierop toezicht gehouden kan worden.  

De aanwezigen bij de sessie gingen met elkaar in gesprek over de huidige aanpak bij toezicht op influencers en onderwerpen waar zij tegenaan lopen. Een van deze onderwerpen is de combinatie van onvolledige regelgeving en de snelle opkomst van influencers als nieuwe reclamemakers wat effectief toezicht houden lastig maakt.

Opvallend is dat er meer toezichthouders zijn dan regels en relevante wetgeving op dit gebied. De meest relevante regelgeving komt uit beleid en zelfregulering, waarbij het aan de toezichthouders is om de regels toe te passen.

Tool monitoren influencers

Hoewel toezichthouders zich voornamelijk richten op het onderzoeken van meldingen, bestaat er een groeiende behoefte om ook preventief toezicht te houden. Dit blijkt echter erg arbeidsintensief door het veelal handmatige monitoren. De wens vanuit toezichthouders is om een tool te ontwikkelen die helpt bij het monitoren van influencers. Met de ontwikkeling van deze tool hopen toezichthouders effectiever en efficiënter op te treden tegen overtredingen, zonder volledig afhankelijk te zijn van meldingen.

Kansen

Toezichthouders zien steeds vaker kansen om influencers in te zetten voor een positieve impact. In plaats van hen alleen als een doelgroep voor toezicht te beschouwen, overwegen ze influencers als bondgenoten in de strijd tegen misinformatie over producten.

Om die voorbeeldfunctie goed te vervullen, moeten influencers natuurlijk eerst de regels kennen. De realiteit? Veel influencers zijn zich vaak niet bewust van wat wel en niet mag. Daarom organiseert de NVWA op 19 november een speciaal evenement voor influencer agencies, waar ze de regelgeving helder op een rij zetten en uitleggen hoe de NVWA daarop toezicht houdt.

Stay tuned, er is nog veel terrein te winnen; Margje doet momenteel promotieonderzoek naar misinformatie op sociale media en welke handhavingsstrategieën beschikbaar zijn om de kwetsbaarheid van consumenten te verminderen. Zij richt zich hierbij met name op gezondheidsclaims.