Ga naar de inhoud

Identiteitsfraude

Laatst gewijzigd op: 27-02-2024

Bij identiteitsfraude doet een crimineel alsof hij jou of iemand is. Dit doet hij door misbruik te maken van identiteitsbewijzen, burgerservicenummers (bsn-nummers) en andere persoonsgegevens.

Identiteitsfraude kan grote gevolgen hebben. Zo kan een crimineel vanuit jouw naam online bestellingen plaatsen, leningen afsluiten en ervoor zorgen dat jouw salaris op een andere bankrekening wordt gestort. Je komt er vaak pas achter als je de rekening of boete krijgt.

Is de identiteit van iemand gebruikt om mensen te benaderen, bijvoorbeeld via WhatsApp? Kijk dan bij hulpvraagfraude.
Is iemand romantisch benaderd door een persoon met een valse identiteit? Kijk dan naar datingfraude.

Hoe voorkom en herken je identiteitsfraude?

  • Criminelen houden sociale media in de gaten op zoek naar persoonlijke gegevens, zoals telefoonnummers, bankrekeningnummers en foto’s van belangrijke documenten. Wees voorzichtig met het delen van informatie. Een crimineel kan de informatie makkelijk misbruiken.
  • Criminelen proberen vaak via valse linkjes persoonsgegevens te stelen. Twijfel je over een link? Gebruik de website www.checkjelinkje.nl om te zien waar een link je naartoe gaat als je er op klikt.
  • Twijfel je of een telefoontje echt is? Vraag dan naar de naam van de persoon aan de lijn. Hang dan op en bel het officiële nummer van de organisatie op. Deze vind je op de website van de organisatie. Je vraagt dan of ze je kunnen doorverbinden met de persoon die je aan de lijn had. Zo controleer je of degene met wie je hebt gesproken ook echt bij de organisatie werkt.
  • Twijfel je over het e-mailcontact met iemand? Kijk dan bij verdachte berichten om te zien hoe je een e-mailadres controleert.
  • Gebruik de app KopieID. Met deze app maak je een foto van een identiteitsbewijs, zoals paspoort, rijbewijs en ID-kaart. Vervolgens maak je de informatie die niet nodig is zwart. Bijvoorbeeld je pasfoto of je bsn-nummer.
  • Veel organisaties mogen geen kopie maken van je paspoort, identiteitskaart of rijbewijs of ze hebben die niet nodig. Let daarom op welke organisaties dit doen. Op de website van de rijksoverheid kun je extra informatie vinden van de organisaties die wel een kopie mogen maken.

De meeste mensen ontdekken de fraude met hun identiteit pas als er geld van hun bankrekening is afgeschreven. Andere manieren om deze fraude te ontdekken zijn:

  • Een afwijzing voor een lening, terwijl je altijd je rekeningen op tijd betaalt.
  • Je ontvangt vreemde documenten, zoals facturen, brieven en contracten
  • De gemeente heeft andere gegevens van jou dan dat je hebt doorgegeven.
  • Er is een onbekend bedrag van je bankrekening gehaald.
  • Op je pensioenoverzicht staat een onbekende werkgever.

Er is gefraudeerd met je identiteit. Wat nu?

Slachtoffers schamen zich vaak over hun situatie. Het kan iedereen overkomen en vertel dit ook. Geef dus nooit het slachtoffer de schuld! Om het slachtoffer zo goed mogelijk te helpen, is het van belang om hen door te verwijzen naar de juiste hulporganisaties. Belangrijk is om te beginnen met het doen van aangifte. Het slachtoffer kan ook andere hulp nodig hebben, dus kijk naar hun behoeften en verwijs hen door voor extra ondersteuning of informatie. Hieronder staat waar je deze informatie kunt vinden.

Ben je een paspoort of identiteitskaart verloren? Meld dit dan direct bij jouw gemeente, zij zorgen ervoor dat er moeilijker misbruik gemaakt kan worden van deze documenten.

Het is belangrijk om aangifte te doen bij de politie. Kijk bij de pagina contact met de politie om te lezen waarom dit jou helpt.

Als je geld hebt overgemaakt, is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met jouw bank. Kijk bij de pagina contact met de bank om te lezen hoe de bank jou helpt.

Heb je in je contact met de crimineel belangrijke persoonsgegevens gegeven, zoals je bankrekeningnummer, je inloggegevens van DigID of een bsn-nummer? Neem dan contact op met het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI).

Heb je ook nog andere persoonlijke informatie gegeven aan de crimineel, zoals een e-mailadres, de naam van je kinderen of de naam van je werkgever? De crimineel kan deze informatie misbruiken bij jou of bij bekenden. Het is verstandig om mensen in je omgeving hierover te informeren.

Wil je praten met een expert of met andere slachtoffers over wat er is gebeurd? Neem dan contact op met Slachtofferhulp Nederland.